In-GORETTI-ble Explorer

MGA SINAUNANG 

KABIHASNAN SA ASYA

                                                                                                                            

Sa pagpapahusay ng agrikultura at

 sistemang pangkabuhayan, kasabay ng  

pagtatag ng organisadong pamahalaan at

 imbensyon ng pagsulat, unti-unting nakamit ng mga sinaunang Asyano ang maunlad na pamumuhay na nagbibigay-daan sa pag-usbong ng mga kabihasnan sa Asya.

 Makikita sa mga larawan sa gilid

 ang ilang patunay ng mahusay na pamumuhay ng mga Asyano noong sinaunang panahon--ang ziggurat ng mga Sumerian, sistemang paagusan ng maruming tubig ng mga katutubo ng Indus, at mga kagamitang yari sa bronse ng mga taong shang.

KABIHASNANG SUMERIAN


           
           

Lumikh ang mga Sumerian ng sarili nilang

 sistema ng pag sulat na tinaguriang Cuneiform.

 Ang buong Sumerian ay binubuo ng malalayang

 pamayanan ng pinamumunuan ng mga patesi 

ang mga paring hari ng mga lupain. Ang mga

 sumreian ang kauna-unahang gumamit ng araro,

 paaralan at templo. Sila din ang unang gumamit 

ng behikulong may gulong.

Hindi lahat ng mga Sumerian ay may kakayahang magsulat ng cuneiform dahil lubhang masalimuot ang pag-aaral nito. Tinatawag na SCRIBE ang dalubhasa sa pagsulat ng cuneiforrm.

KABIHASNANG INDUS

Maliban sa Kanlurang Asya, naging sentro                 

 din ang Timog Asya ng isa sa mga

sinaunang kabihasnan sa daigdig.

Ito ang  Harappa at Mohenjo-Daro

na matatagpuan sa kasalukuyang India 

at Paakistan.

KALAGAYANG HEOGRAPIKAL NG INDIA

 Matatagpuan ang India sa malaking bahagi ng Timog Asya. Ang rehiyong ito ay tinatawag na "subcontinent of Asia". Kahugis ng Indian subcontinent ang nakabaligtad na tatsulok, at mas malaki

 kaysa kanlurang Europe.

Sentro ng kabihasnan sa rehiyon ang matabang lupain sa lambak ng Indus River.

 Lumalandas ang naturang ilog sa kabundukan ng Himalayas at Dumadaloy sa China, India, at Pakistan.

Heograpiya ng India

Mga labi ng Harappa

Mga labi ng Mohenjo-Daro

   Ang mga lungsod sa lambak ng Indus ang pinakabagong tuklas na mga sinaunang sentrong kabihasnan sa kasalukuyang panahon. Ang mga labi ng dalawang lungsod sa Indus River ay natagpuan ng mga arkeologo noong dekada 1920, ang lungsod na Mohenjo-Daro at Harappa. Ang mga lugar na ito, gayundin ang lipunang nabuo rito, ay kasabay halos ng pag-usbong ng Sumer noong 3000 B.C.E.

  Ang lupain sa Indus ay mas malawak kung ihahambing sa sinaunang Egypt at Mesopotamia sapagkat sakop nito ang malaking bahagi ng hilagang-kanluran ng dating India at ang lupain kung saan matatagpuan ang Pakistan sa kasalukuyan. Sa kasalukuyan, tinatayang mahigit sa 1000 lungsod at pamayanan ang natatagpuan dito, particular sa rehiyon ngIndus River sa Pakistan.

. 

KABIHASNANG TSINO

                                     

Katulad ng India, nanirahan din sa

 China ang mga sinaunang tao sa loob

 ng ilang libong taon. Patunay rito ang

 pagkakatuklas ng mga arkeologo ng

 mga ebidensiyang may sistema ng 

pagsasaka ang mga Tsino may 8000 

taon na ang nakararaan. Sa pagpasok ng

 dakong 2000 B.C.E., umunlad ang mga pamayanang Tsino sa tabi ng Huang Ho River.

Heograpiya ng China

   

Tulad ng mga unang sibilisasyon sa                                          

 Mesopotamia at India,ang kabihasnan

 sa China ay umusbong  sa tabing-ilog

, malapitsa Yellow River o Huang Ho. 

Ang ilog na ito ay nagmumula sakabundukan ng

 kanlurang China at may habang halos 3,000 milya.

 Ito ay dumadaloy sa Yellow Sea.

North China Plain – isang malawak 

na kapatagan na nabuo dahil sa

 pagbabago-bago ng dinaraanan

 ng ilog na Huang Ho.

-JANNESTINE P. STA. ANA

8-St. Maria Goretti-